Recordaantal mensen gedwongen op de vlucht

Het aantal mensen dat in 2018 op de vlucht is voor oorlog, geweld en vervolging is het hoogste aantal ooit. Volgens het nieuwe Global Trends rapport van UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, waren eind 2018 70,8 miljoen mensen op de vlucht. In 2017 waren dat er 68,5 miljoen. Dit is de eerste keer dat de grens van 70 miljoen mensen op de vlucht is overschreden. Een triest record.

De 70,8 miljoen mensen die op de vlucht zijn, zijn onder te verdelen in verschillende categorieën. De meerderheid, 41,3 miljoen mensen, is ontheemd. Dat wil zeggen dat ze in eigen land op de vlucht zijn. 25,9 miljoen mensen zijn hun land ontvlucht; deze groep noemen we vluchtelingen. De resterende 3,5 miljoen zijn asielzoekers: mensen die buiten hun land van herkomst internationale bescherming krijgen, maar nog wachten op de formele goedkeuring van hun aanvraag voor vluchtelingenstatus.

Kinderen maken ongeveer de helft van de totale vluchtelingenpopulatie uit. Hiervan zijn velen alleen reizend of gescheiden van hun families.

Tweederde van het totaal aantal vluchtelingen komt uit slechts vijf landen: Syrië (6,7 miljoen), Afghanistan (2,7 miljoen), Zuid-Soedan (2,3 miljoen), Myanmar (1,1 miljoen) en Somalië (0,9 miljoen). Het beëindigen van een of meerdere van deze conflicten kan een grote impact hebben op de wereldwijde vluchtelingensituatie.

Het UNHCR Global Trends rapport publiceert ieder jaar de statistieken achter wereldwijde ontheemding. Deze data zijn verzameld door UNHCR, overheden en andere partners, zoals de Internal Displacement Monitoring Centre .

Het rapport deelt nieuwe inzichten, waarvan sommige niet helemaal stroken met de realiteit die soms ervaren wordt. Zo wordt vaak gedacht dat mensen op de vlucht worden opgevangen in het Westen. Maar de data van het Global Trends Rapport laten zien dat het tegenovergestelde het geval is. 84 procent van de vluchtelingen wereldwijd wordt opgevangen in lage- en middeninkomen landen. Veel van deze landen hebben te maken met extreme armoede en krijgen weinig hulp bij de opvang. Vier op de vijf vluchtelingen verblijft in één van de buurlanden van het land van herkomst.

Voor het vijfde achtereenvolgende jaar ving Turkije de meeste vluchtelingen op: 3,7 miljoen mensen. Daarna komen Pakistan (1,4 miljoen), Oeganda (1,2 miljoen), Soedan (1,1 miljoen) en Duitsland (1,1 miljoen).  Libanon vangt, gezien de grootte van de eigen bevolking, relatief de meeste vluchtelingen op. 1 op de 6 inwoners van Libanon is een vluchteling. In Turkije is dat bijvoorbeeld 1 op de 22.

Spijtig genoeg zijn oplossingen schaars. Oorlog en conflict blijven de grootste oorzaken van ontheemding, en er is weinig zichtbare vooruitgang in vredesprocessen.  Zo’n 3 miljoen mensen konden terugkeren naar huis in 2018, het merendeel hiervan (2,3 miljoen) zijn mensen op de vlucht in eigen land.

In 2018 konden volgens UNHCR 81.300 vluchtelingen worden hervestigd. Volgens de statistieken van overheden hebben 25 landen gezamenlijk 92.400 vluchtelingen in 2018 hervestigd, met of zonder ondersteuning van UNHCR.

Bron: UNHCR
Foto’s: UNHCR/Roger Arnold