Rampen & Conflicten: Afghanistan. Conflict en burgeroorlog, 1979-heden

Land: Afghanistan
Periode: 1979 – heden
Conflict: Afghaanse bezetting door Sovjets, burgeroorlog, en ‘oorlog tegen het terrorisme’.
Type conflict: Invasie en oorlog
Betrokken partijen: Noordelijke alliantie, Taliban, Al-Qaeda, NAVO-ISAF, VS, overige omringende landen en grote mogendheden.
Geschatte aantal slachtoffers: 500.000 intern ontheemden en 3 miljoen vluchtelingen.

De Afghaanse staat heeft al vele decennia niet meer het monopolie op geweld. Gewapende groepen strijden met elkaar en de centrale en provinciale overheden om economische en politieke macht. Er is een veelvoud aan strijdende partijen in Afghanistan aanwezig op lokaal, provinciaal en nationaal niveau. De Westerse betrokkenheid in Afghanistan heeft zich de laatste decennia in drie periodes voorgedaan:

• Tijdens de Koude Oorlog en de Sovjet invasie van Afghanistan via steun aan de Mujahideen;
• Tijdens het regime van de Taliban (halverwege de jaren 90 tot eind 2001) en
• Vanaf de laatste maanden van het Taliban regime in reactie op de aanslagen van 11 september en de daaropvolgende omverwerping van het Talibanregime.

Vanaf 2001 strijden de Afghaanse overheid en de internationale troepenmacht in Afghanistan gezamenlijk tegen de Taliban en andere opstandige groeperingen.
Er werd een overgangsregering onder Hamid Karzai aangewezen om het land te besturen. Karzai werd in 2004 als president bevestigd in de eerste vrije verkiezingen van het land. In 2004 werd ook een nieuwe grondwet opgesteld.

Sindsdien is de wederopbouw moeizaam verlopen. De veiligheidssituatie is verslechterd door de wederopstanding van de taliban en de activiteiten van lokale strijdheren. Onder de enorme problemen waarmee het land kampt zijn daarnaast de wijdverspreide corruptie, de afwezigheid van goede infrastructuur en grootschalige armoede onder de bevolking. Tot op heden is er nog geen sprake van vrede en veiligheid in Afghanistan.