Rampen & Conflicten: Joegoslavië. Burgeroorlog 1991-1995 en 1998-1999

Land: Voormalige Joegoslavië en Kosovo
Periode: 1991-1995; 1998-1999
Type conflict: Afscheiding en burgeroorlog
Conflict: Het nationalisme en de opdeling van Joegoslavië leiden tot de eerste Europese oorlog na de Tweede Wereldoorlog
Betrokken partijen: Legers en opstandelingen van uit voormalig Joegoslavië, buitenlandse huurlingen, NAVO
Geschat aantal slachtoffers: 140.000 doden in totaal. 14.000 vermisten

Joegoslavië is een land met verschillende nationaliteiten en deelrepublieken. Als de Servische nationalist Sloban Milosevic in 1989 aan de macht komt, gaat het mis. In reactie daarop winnen in alle deelrepublieken de nationalisten de verkiezingen. In Slovenië en Kroatië roepen zij in 1991 de onafhankelijkheid uit. Maar de Serviërs die er wonen, voelen zich in het nauw gedreven en verzetten zich met wapens. In deelrepubliek Bosnië-Herzegovina, waar Kroaten, Serviërs én moslims samenwonen, gebeurt een jaar later hetzelfde. In Kroatië en Bosnië barst de oorlog tussen de groepen in alle hevigheid los. Om de vrede te bewaren zenden de Verenigde Naties troepen. Ook Nederlandse soldaten worden ingezet. Zij kunnen de inname van de stad Srebrenica in Bosnië in 1995 door Serviërs echter niet voorkomen. De Serviërs vermoorden daarop 8.000 moslim inwoners.

In Kosovo staat in 1998 het Kosovo Bevrijdingsleger op voor de Albanese meerderheid en tegen de overheersing door een kleine groep Serviërs. Milosevic, dan nog alleen leider in Servië en Montenegro, valt met geweld Kosovo binnen, ‘ter bescherming van de etnische Serviërs’. De internationale gemeenschap doet vredesvoorstellen. Milosevic weigert akkoord te gaan. Daarop bombardeert de NAVO (het Amerikaans-Europese militaire bondgenootschap) 78 uur lang doelen in Servië en Kosovo. Uiteindelijk trekt Servië zich terug uit Kosovo. Milosevic wordt in 2001 gepakt en berecht door het Internationale Strafhof. De Verenigde Naties houden toezicht op Kosovo en beschermt de bevolking tegen een nieuw conflict. In 2008 verklaren de Albanezen in Kosovo hun land onafhankelijk. Toch breken er nog met regelmaat gevechten uit.