Rampen & Conflicten: Somalie. Burgeroorlog, 1960-2000

Land: Somalië
Perioden: 1992-heden
Type conflict: Burgeroorlog
Conflict: krijgsheren, clans en islamisten strijden om de macht
Betrokken partijen: Regering, tal van clans en krijgsheren, Islamitische bewegingen, Ethiopië, Kenia, VN, VS
Geschat aantal slachtoffers: drie miljoen vluchtelingen. In eigen land zijn 1,35 miljoen mensen op de vlucht

Sinds het afzetten van president Siad Barre in 1991 strijden diverse krijgsheren en stammen (clans) om de macht. Zonder overheid. Zonder wetten. Maar met heel veel wapens. Rustig is het alleen in delen in het noorden van het land. Daar hebben regio’s zichzelf onafhankelijk verklaard.

Talloze keren is geprobeerd een nieuw parlement op te zetten. Maar door terugkerend geweld lukt dat niet. In 2006 mengen radicaalislamitische groepen zich in de strijd. Zij zijn verbonden met de internationale beweging Al-Qaeda. Somalië heeft ook te maken met droogte en hongersnoden. In 1992 en in 2010-2012 vallen er daardoor zo’n half miljoen doden. Pas in 2012 komt er – na 20 jaar – een officieel parlement in de hoofdstad. Somalië kent een van de grootste vluchtelingengroepen ter wereld.

Zonder regering of politie die de kust bewaakt, kunnen internationale vissersvloten de zeeën voor Somalië leegroven. Kleine vissers zijn de dupe. Soms wordt er gif en radioactief afval gedumpt voor de kust. Boze vissers starten in 1991 met het enteren van schepen die door de Golf van Aden varen. Dat is de belangrijke zeestraat tussen de Middellandse Zee en de Indische Oceaan. Piraten nemen scheepspersoneel in gijzeling en vragen grote sommen losgeld van het thuisland. Volgens een Keniaans onderzoek zou hen dat in 2009 meer dan € 110 miljoen opleveren. Daarvoor kopen zij steeds modernere boten en duurdere wapens. In 2012 krijgen de grote landen, waaronder Nederland, enige controle over de Golf van Aden. Uniek is dat gevangen genomen piraten in Nederland terechtstaan.