Welke gevolgen heeft het voor de Balkan dat het oorlogsverleden vaak nog ontkend, vergeten of gemanipuleerd wordt? En hoe kunnen herinneringsplekken ingezet worden om het gesprek hierover op gang te brengen? Over deze twee grote vragen praten we met journalisten en activisten uit de Balkan tijdens de pop-up expositie Killing Culture.

Tijdens de Balkanoorlogen in de jaren negentig werden verschillende culturele plekken, zoals theaters, musea en muziekscholen, gebruikt als detentie en executieplaatsen. Mensen werden daar vastgezet, gemarteld en vaak vermoord. Bij geen van deze plekken is vandaag de dag informatie te vinden over dit gewelddadige verleden. Alsof dit verleden niet herinnerd mag worden en de slachtoffers niet hebben bestaan.

Het fotografieproject ‘Killing Culture’ wil hier verandering in brengen. Het wil het gesprek openen over het verleden van deze plekken en over hoe cultuur tijdens de oorlog misbruikt werd om de verdeeldheid tussen verschillende etnische groepen te vergroten. Voor het boek ‘Killing Culture’ en de bijbehorende expositie zijn vierentwintig culturele plekken in Kosovo, Kroatië en Bosnië-Herzegovina (BiH) gefotografeerd door fotograaf Hrvoje Polan, die begin dit jaar is overleden. De expositie was op verschillende plekken in de Balkan te zien, in combinatie met gesprekken over de oorlog, het misbruik van cultuur en het belang van herinneringsplekken.

Op uitnodiging van PAX en forumZFD is de expositie voor één dag ook te zien in het Humanity House, in combinatie met een gesprek over de kracht en het misbruik van cultuur in de huidige Balkan en het belang van herinneringsplekken.

Over de sprekers

• Nemanja Stjepanović is een journalist uit Belgrado. Hij werkte voor SENSE News Agency, dat gevestigd is bij het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag. Nemanja was onderzoeker en lid van het uitvoerend team van het Humanitair Recht Centrum in Belgrado. Nemanja heeft eerder geschreven voor de Peščanik Web Portal. Sinds maart 2019 werkt hij bij het International Residual Mechanism for Criminal Tribunals in Den Haag binnen het External Relations Office.

• Igor Čoko is hoofdredacteur van het fotomagazine Grain, dat zich focust op straat- en documentairefotografie. Hij behaalde een diploma in etnologie en antropologie. In zijn rol als visueel antropoloog gebruikt Igor zijn camera om de gevoeligheid van het straatleven, de mensen en het leven van gestigmatiseerde sociale groepen vast te leggen en te verkennen.  Hij komt oorspronkelijk uit Knin, Kroatië en woont en werkt in Belgrado, Servië.

• Nataša Govedarica is de directeur van de Duitse ngo ForumZFD Serbia. Zij heeft het fotografie project ‘Killing Culture’ tot stand gebracht. Nataša komt oorspronkelijk uit Sarajevo en zij is ook een bekroonde toneelschrijfster. Haar masterscriptie ging over het gebruik van film als medium om het bewustzijn over mensenrechten te vergroten, en werd gepubliceerd onder de titel “The Picture of Human Rights.” Zij is ook de auteur van een academische onderzoek genaamd “A Land of Uncertain Past” dat gaat over het politieke geheugen van Servië tussen 1991 – 2011.
• Kevin C. Hughes is de stafchef van officier van justitie, Serge Brammertz, van het International Residual Mechanism for Criminal Tribunals. Hij was voorheen Senior International Legal Officer bij de Bosnische oorlogsmisdadenkamer in Sarajevo, Legal Officer bij de SCSL Kamer voor hoger beroep en Legal Officer bij de ICTY Registry. Hij behaalde zijn Juris Doctor diploma aan de Columbia Law School.
• Moderator Dion van den Berg, programmaleider Europa voor PAX, opent de bijeenkomst.
• Directeur Programma’s van PAX, Miriam Struyk, sluit de bijeenkomst.