Aantal vluchtelingen wereldwijd stijgt opnieuw

Het aantal mensen dat in 2017 op de vlucht is voor oorlog, geweld en vervolging is het hoogste aantal ooit. De crisis in de Democratische Republiek Congo, de oorlog in Zuid-Soedan, en de vlucht van honderdduizenden Rohingya vluchtelingen uit Myanmar maakt 2017 het vijfde jaar op rij dat het aantal vluchtelingen wereldwijd is gestegen.

Volgens het nieuwe Global Trends rapport van UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, waren eind 2017 68,5 miljoen mensen op de vlucht. Hiervan zijn 16,2 miljoen mensen op de vlucht geslagen in 2017, voor de eerste keer of opnieuw. Dit betekent dat gemiddeld 44.500 mensen per dag op de vlucht slaan. Dat is elke 2 seconden een nieuw persoon die moet vluchten.

De 68,5 miljoen mensen die op de vlucht zijn, zijn onder te verdelen in verschillende categorieën. De meerderheid, ruim 40 miljoen mensen, is ontheemd. Dat wil zeggen dat ze in eigen land op de vlucht zijn. 25,4 miljoen mensen zijn hun land ontvlucht; deze groep noemen we vluchtelingen. De resterende 3,1 miljoen zijn asielzoekers: mensen die hun land zijn ontvlucht en wachten op de uitkomst van hun asielprocedure.

Kinderen maken 52% van de totale vluchtelingenpopulatie uit. Hiervan zijn velen alleenreizend of gescheiden van hun families. Tweederde van het totaal aantal vluchtelingen komt uit slechts vijf landen: Syrië, Afghanistan, Zuid-Soedan, Myanmar en Somalië. Het beëindigen van één of meerdere van deze conflicten kan een grote impact hebben op de wereldwijde vluchtelingensituatie.

Het UNHCR Global Trends rapport publiceert ieder jaar de statistieken achter wereldwijde ontheemding. Deze data zijn verzameld door UNHCR, overheden en andere partners, zoals de Internal Displacement Monitoring Centre .

Het rapport deelt nieuwe inzichten, waarvan sommige niet helemaal stroken met de realiteit die soms ervaren wordt. Zo wordt vaak gedacht dat mensen op de vlucht worden opgevangen in het Westen. Maar de data van het Global Trends Rapport laten zien dat het tegenovergestelde het geval is. 85 procent van de vluchtelingen wereldwijd wordt opgevangen in lage- en middeninkomen landen. Veel van deze landen hebben te maken met extreme armoede en krijgen weinig hulp bij de opvang. Vier op de vijf vluchtelingen verblijft in één van de buurlanden van het land van herkomst.

Het aantal landen dat grote aantallen vluchtelingen opvangt is verhoudingsgewijs klein: 63 procent van alle vluchtelingen wordt opgevangen in slechts 10 landen. Turkije vangt met 3,5 miljoen vluchtelingen het meeste aantal vluchtelingen ter wereld op. Dit zijn voornamelijk vluchtelingen uit Syrië. Libanon vangt, gezien de grootte van de eigen bevolking, relatief de meeste vluchtelingen op.

Spijtig genoeg zijn oplossingen schaars. Oorlog en conflict blijven de grootste oorzaken van ontheemding, en er is weinig zichtbare vooruitgang in vredesprocessen. Zo’n vijf miljoen mensen konden terugkeren naar huis in 2017, het merendeel hiervan zijn mensen op de vlucht in eigen land. Er zijn echter mensen teruggekeerd onder dwang, of mensen zijn teruggekeerd naar onstabiele situaties. Vanwege een daling van het aantal hervestigingsplaatsen, is het aantal hervestigde vluchtelingen gedaald met 40 procent naar 100.000 mensen.

Bron: UNHCR
Foto’s: UNHCR/Roger Arnold