Anne's woorden geven vrijheid en rust
In het kader van 75 jaar vrijheid, schreef Salwa Zaher een column over wat vrijheid van meningsuiting voor haar betekent.
Vrijheid, vrede, recht en taboes
Niemand van de aanwezigen in dit lokaal kan zich inbeelden hoe moeilijk het voor mij is om naar deze bijeenkomst te komen, met een halve taal, en een halve ziel om over vrijheid, vrede en rechtvaardigheid te spreken en te luisteren. Voor 2012 was ik een gewone journalist in Syrië. Ik kan niet precies weten wat het verschil tussen vrijheid en onvrijheid is, omdat vrijheid, vrede en recht in mijn land taboes zijn. Ik heb deze termen in de boeken gelezen en niet in werkelijkheid gevoeld. Toen ik mijn carrière als journalist begon, dacht ik dat ik genoeg lef had om alle taboes te doorbreken.
Integendeel, ik had mijn eigen innerlijke censuur die alles wat ik schreef controleerde. Eigenlijk konden Syriërs niet alles zeggen over politiek, religie en liefde. Alle mensen wisten wel wat hun grenzen waren en wij moesten ons aan deze grenzen houden. Dat betekent dat de vrijheid van meningsuiting niet echt bestond, behalve als je het met de regering eens was. Alle sectoren, alle beroepsgroepen werkten onder het regime en alles werd door hen gecontroleerd. Wij hadden daardoor geen individuele vrijheid. Iedereen wist dat niemand zijn eigen mening kon uiten.
Ik kan niet precies weten wat het verschil tussen vrijheid en onvrijheid is, omdat vrijheid, vrede en recht in mijn land taboes zijn.
Nu ben ik hier in Nederland en heb de vrijheid om alles te zeggen wat ik wil, maar het probleem is dat het regime in Syrië niet alleen de verdachten berecht, maar ook hun familieleden.
Echte vrijheid?
Nu is mijn familie nog in Syrië en daarom wil ik niet zeggen wat ik echt vind, omdat ik bang ben dat het regime iets slechts doet met hen. Maar ik kan niet leven zonder te schrijven. Ik kan niet vergeten dat ik een journalist ben. Daarom schrijf ik emotionele artikelen over mijn individuele ervaring van mijn vlucht naar Nederland en over onderwerpen die niets te maken hebben met politiek. Als ik zit te schrijven klopt mijn hart hard, zweet ik te veel en trillen mijn handen, hoewel ik nu niet over politiek schrijf.
Uiteindelijk realiseerde ik me dat ik nog steeds geen echte vrijheid heb. Want ik heb het nooit meegemaakt. Deze ervaring is niet in woorden uit te drukken
Het leven hier in Nederland is anders. Dit land heeft vrijheid, recht en vrede. Maar voor mij als vluchteling heeft dat niks te maken met mijn situatie. Ik hoop dat mijn kinderen deze vrijheid gaan voelen om alle dromen waar te maken.
Dit land heeft vrijheid, recht en vrede. Maar voor mij als vluchteling heeft dat niks te maken met mijn situatie.
Stimulans
Anne Frank schreef in haar dagboek ‘Laat me mezelf zijn, dan ben ik tevreden’. Toen ik Het Achterhuis van Anne Frank las, kreeg ik een vrij gevoel. Nu voel ik me vrijer en blijer dan vroeger. Anne’s woorden en termen geven me een stimulans om meer te schrijven over mijn moeilijke tijd. Nu durf ik veel vragen te stellen over vrijheid, vrede en liefde. Ik ga altijd schrijven want als Anne zei: “Ik denk niet aan alle ellende, maar aan al het moois dat er nog is”.
Anne’s woorden en termen geven me een stimulans om meer te schrijven over mijn moeilijke tijd.
Over Salwa Zaher: Salwa Zaher (1967, Latakia, Syrië) is journalist en heeft in Syrië Engelse literatuur gestudeerd. Zaher heeft voor verschillende Arabische kranten geschreven, in Egypte en Syrië. In 2014 vluchtte ze naar Nederland. Hier publiceert ze onder andere via Majalla. Het verhaal van haar dochter Shaza Manla is een van de verhalen die in ons museum aan bod komen. Lees hier meer Shaza.
