Luister terug: Het bestrijden van straffeloosheid
Hoe zorgen we ervoor dat straffeloosheid wordt bestreden en dat slachtoffers erkenning krijgen? Wij gingen in gesprek met overlevenden over het onrecht dat zij hebben geleden.
Na periodes van grootschalige mensenrechtenschendingen moeten samenlevingen weer opnieuw worden opgebouwd. Trauma’s van geweld moeten een plek krijgen, de rechtsorde moet worden hersteld en er moet erkenning komen voor het onrecht en het leed dat slachtoffers is aangedaan.
Hoe zorgen we ervoor dat straffeloosheid voor zulke ernstige misdaden effectief bestreden wordt en hoe kunnen slachtoffers zelf mede vorm geven aan processen van ‘transitional justice’? Slachtoffers van mensenrechtenschendingen delen overlevingsverhalen en hun ervaringen in hun strijd voor rechtvaardigheid.
Transitional justice refereert aan de verschillende processen en instrumenten die ingezet kunnen worden om de gevolgen – én oorzaken – van geweld en systematische en structurele schendingen van mensenrechten die in voorafgaande perioden zijn begaan aan te pakken. Instrumenten als waarheidscommissies, strafrechtelijke vervolging van daders, herstelprogramma’s voor slachtoffers en nabestaanden en processen van institutionele hervorming zijn de afgelopen decennia in toenemende mate ingezet in post-conflict contexten over de hele wereld.
In dit panel laten we slachtoffers uit Guatemala en Oeganda aan het woord om daarover te praten. Zij zullen hun getuigenissen delen over wat zij hebben meegemaakt. Bovenal zullen zij uitleggen hoe hun strijd voor gerechtigheid eruit ziet, wat ze hebben bereikt, maar ook wat de obstakels zijn die ze steeds weer tegenkomen. Ook zullen we het gesprek aangaan over hoe wij hun strijd het best kunnen ondersteunen.
Over de sprekers
- Alicia Juarez uit Guatemala is een van de slachtoffer van de golf van geweld en gedwongen verdwijningen die begin jaren 80 landbouwgemeenschappen langs de zuidkust van Guatemala trof. Alicia is een van de medeoprichters van slachtoffer organisatie Asociacion Memoria Dignificación y Esperanza (AMDE). Alicia vertelt over het moeizame gevecht voor gerechtigheid in een context van armoede en hoe slachtoffers en nabestaanden resultaten proberen te bereiken op nationaal en internationaal niveau.
- Elizabeth Adongo Ayenyo (foto) is slachtoffer van het conflict in Oeganda. Door haar eigen ervaring maar ook haar inzet ten behoeve van slachtoffers en nabestaanden is zij een peer support groep begonnen en uitgegroeid tot network leader. Elizabeth vertelt hoe zij het geweld van zowel de Oegandese regering als rebellen overleefde. Ook legt ze uit waarom ze zich inzet voor rechtvaardigheid voor slachtoffers en nabestaanden.
- Patrick Ocen uit Oeganda is voormalig kindsoldaat. Hij bespreekt de uitdagingen waarmee kinderen die in gevangenschap geboren zijn worden geconfronteerd. Daarnaast bespreekt hij hoe en waarom educatie de toekomst van deze kinderen kan veiligstellen.
- Emma Guadalupe Molina Theissen uit Guatemala is op 21-jarige leeftijd, na afloop van een politieke bijeenkomst, opgepakt door militairen en ontvoerd naar een militaire basis waar ze gedurende langere tijd is gemarteld en verkracht. Emma wist te ontsnappen, niet-wetend dat haar jongere broertje als wraakactie werd opgepakt. Hij wordt tot op de dag van vandaag vermist. Emma vertelt over haar ervaring als slachtoffer en hoe zij uiteindelijk samen met haar familie gerechtigheid heeft gezocht voor haar zaak ten behoeve van alle slachtoffers in Guatemala.
- De discussie wordt gemodereerd door Marlies Stappers. Marlies is oprichter en directeur van Impunity Watch, en heeft onder meer zeven jaar veldervaring in Guatemala waar zij werkte met slachtoffers van het gewapend conflict.
Dit event is georganiseerd door Impunity Watch en Redress Trust en gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken als onderdeel van het gezamenlijke project Strengthening Victim Participation in the Fight against Impunity for International Crimes.
Bekijk het facebook-event hier.
Luister hier het fragment terug:
