Door de ogen van: Yula Altchouler

Yula Altchouler groeide op in de Sovjet-Unie. Op 11-jarige leeftijd kwam, ze vlak voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, samen met haar ouders en zus naar Nederland. 

‘Het leven in de Sovjet-Unie heb ik heel bewust meegemaakt. Ik was 11 toen ik hier kwam. Mijn man Jesse is Nederlands. Thuis spreken we Nederlands, maar tegen mijn kinderen spreek ik Russisch. Dit valt niet mee, want mijn Russisch is ‘rusty’. Toch verstaan ze het best goed, daar ben ik trots op. Ik ben blij dat zij door die taal toegang krijgen tot een andere wereld, ander soort humor en een andere cultuur. Want dat is wat taal doet.’

‘Eigenlijk praten we nooit over mijn achtergrond als migrant of vluchteling. Niet omdat het te pijnlijk is of zoiets, het voelt simpelweg niet relevant. Zelfs niet wanneer ik uitleg geef over de vluchtelingen die nu naar Nederland komen. Voor mijn gevoel ben ik met mijn ouders en zus op vakantie gegaan om nooit meer terug te komen. We verbleven in een asielzoekerscentrum en hebben jarenlang gewacht op papieren. Mijn ouders -een wetenschapper en een actrice- hebben hier nooit hun ware potentieel kunnen waarmaken. Zij waren destijds net zo oud als ik nu ben. Toch identificeer ik mezelf niet met het vluchteling zijn.’

Eigenlijk praten we nooit over mijn achtergrond als migrant of vluchteling. Niet omdat het te pijnlijk is of zoiets, het voelt simpelweg niet relevant

‘Is dat omdat generaties voor mij zich zo goed konden aanpassen? Mijn opa Izador leerde Nederlands, las boeken met de hulp van een woordenboek en reisde met zijn thermosfles thee en zijn NS-seniorenpas naar alle mogelijke uithoeken van Nederland. Hij vond Nederland prachtig, net als mijn ouders. Van mijn opa mocht je nooit iets slechts zeggen over Nederlanders. Zoals: ‘je krijgt bij hen maar een koekje bij de koffie’. Ze vermeden andere Russen die de hele dag aan het klagen waren. Mijn ouders waren blij en dankbaar.’

Ik besef ook dat ik iets ben kwijtgeraakt. Wie was ik geworden als ik niet in Nederland was opgegroeid?

‘Naast een taal die ik niet kende, het azc en later onze nieuwe woonplek de Bijlmer, kwam er vooral een hele set nieuwe gedragsregels. Emigreren, werkelijk leven in het vrije Westen voldeed op zijn zachts gezegd niet aan mijn verwachtingen. Bananen, oogverblindende etalages, supermarkten met vijftig verschillende soorten ijs, bubblegum en spijkerbroeken werden al snel een achtergrond voor het echte leven. Ondanks dat ik het perfecte Nederlands zowat inademde en het moeiteloos geweldig deed op school, kostte het mij jaren lang om mijn draai te vinden.’

‘Ondertussen zijn we een hele generatie verder. Ik zag een item op het journaal over hoe succesvol mijn generatie vluchtelingen is aangepast. Ook ik zelf ben een succesverhaal. Gewend om geprezen te worden om mijn perfecte Nederlands en mijn sociale talent. De aanpassing heeft mij heel veel gebracht. Maar ik besef ook dat ik er iets door ben kwijt geraakt. Wie was ik geworden als ik niet in Nederland was opgegroeid?’

Yula werkt als onafhankelijk programmamaker en researcher voor documentaire-, film- en radioproducties. Ze woont samen met haar man en twee kinderen in Amsterdam. Tijdens The Refugee Millennial: ‘Wie zijn onze kinderen?’vertelde ze over haar eigen identiteit als voormalig vluchteling.