De Happiness-Index in Bhutan
Het Bruto Nationaal Geluk meet de welvaart in de samenleving in termen van geestelijke en sociale ontwikkeling. Het systeem, bedacht door de koning van Bhutan, krijgt veel kritiek.
Bruto Nationaal Geluk in Bhutan?
Bruto Nationaal Geluk is een door koning Jigme Singye Wangchuk van Bhutan bedacht systeem van denken, waarbij welvaart in een samenleving niet alleen wordt beschreven in economische termen (bruto nationaal product) maar ook in termen van geluk en geestelijke en sociale ontwikkeling.
De eerste conferentie ‘Gross National Happiness’ (bruto nationaal geluk) in Bhutan kwam tot stand met Nederlandse hulp: in 2004. Nederland en Bhutan hadden sinds enkele jaren een uniek samenwerkingsverdrag gebaseerd op ‘wederkerigheid’. Hoewel Nederland donorgelden leverde, had Bhutan het recht om iets terug te geven aan de donor dat vanuit hun perspectief waardevol was. Nederland had soortgelijke verdragen met Benin en Costa Rica.
Rozengeur, maneschijn, etnische zuivering?
De laatste decennia is geluk als socio-economisch concept vaker in het nieuws, en wordt Bhutan geroemd om deze happiness index. Bhutan koestert dat gelukkige imago ook op de officiële toeristische website met een ‘welkom aan Shangri La Bhutan”. (Shangri La komt uit een een roman, waarin de zo genaamde vallei als een soort hemel op aarde werd beschreven).
Maar: er is ook veel kritiek op Bhutan, die in de Westerse media maar af en toe wordt belicht.
De bevolking van Bhutan bestaat uit verschillende etnische groepen. Een van deze groepen zijn de Lhotshampa, een van origine Nepalese etnische groep die zich aan het eind van de 19e eeuw in het zuiden van Bhutan vestigden. Deze groep bestaat voornamelijk uit Hindoestanen, tegenover een overgrote meerderheid van Boeddhisten in de rest van de Bhutanese bevolking.
In de jaren ’80 ontstonden er spanningen tussen de van origine Nepalese bevolking en de Bhutanese bevolkingsgroepen. De veelal hindoestaanse Lhotshampa’s werden als bedreiging voor de politieke orde gezien. Toen een serie aan maatregelen ingevoerd werd die discriminerend waren voor deze groep, organiseerde de Lhotshampa-bevolking openbare demonstraties. De deelnemers aan deze demonstraties werden door de overheid bestempeld als ‘anti- nationalisten’.
Duizenden zuid-Bhutanesen werden onrechtvaardig in de gevangenis gestopt en gemarteld. Slechts enkele van hen werden via officiële wegen aangeklaagd. Vele duizenden Lhotshampa’s vluchtten naar buurlanden India en Nepal. Aan het eind van 1992 was dit aantal al opgelopen tot 100.0000 vluchtelingen in oost-Nepal.
Ram Karki: "Leugens om de aandacht af te leiden van de problematiek."
Ook Ram Karki vluchtte uit het land nadat de koning er discriminerende wetten instelde. Zijn visie op de Happiness Index is dan ook minder rooskleurig, zoals je in het filmpje hierboven ziet. Meer weten over Ram en over de situatie in Bhutan? Bezoek ons museum!