'Ik heb in twintig jaar talloze oorlogsgebieden gezien, maar Raqqa slaat alles’

Het is een van de meest verwoestende missies in de geschiedenis van de moderne oorlogsvoering. Van juni tot oktober 2017 leidden de VS een militaire missie om Islamtische Staat uit de Syrische stad Raqqa te verdrijven. Burgers zaten daardoor letterlijk gevangen tussen twee vuren.

IS-scherpschutters en mijnen maakten vluchten onmogelijk en bombardementen en luchtaanvallen van de door de VS geleide coalitie verwoestten huizen. Naar schatting 1600 burgers werden gedood. Dat blijkt uit onderzoek van Donatella Rovera, Amnesty’s crisisonderzoeker.

Rovera weet als geen ander de aandacht te richten op het menselijke aspect van ‘nevenschade’ in gewapende conflicten

Rovera en haar team bezochten Raqqa meerdere keren, brachten tweehonderd locaties van bombardementen in kaart en interviewden meer dan vierhonderd getuigen en overlevenden. In totaal zijn er 11.000 gebouwen verwoest, maar volgens Rovera is de ‘nevenschade’ vele malen groter. Dat stelt de onderzoeker in een interview met Amnesty International: ‘Ik heb niet alleen verwoeste gebouwen gezien, maar ook verwoeste levens. Ik werk al twintig jaar als onderzoeker, ik heb oorlogsgebieden in Algerije, Irak, Libanon en Palestina gezien, maar Raqqa slaat alles.’

Raqqa is inmiddels bevrijd, maar Rovera benadrukt in datzelfde interview, dat de term bevrijding een wrange nasmaak heeft voor de bevolking. ‘Het middel leek soms erger dan de kwaal. Er kwam iemand naar me toe die zei: IS bracht een oom van je om het leven, maar de coalitie hele gezinnen, plus je huis en je winkel.’

De uitkijkpost van IS is onbeschadigd. Het is een raadsel waarom juist dit gebouw nooit is gebombardeerd

Amnesty International vertaalde het onderzoek van Rovera naar een interactieve en aangrijpende tentoonstelling die nu te zien is in het Humanity House. In de tentoonstelling worden verhalen van families die tijdens de oorlog in Raqqa leefden, verteld. Aan de hand van foto’s, video’s, satellietbeelden en kaarten maakt de bezoeker kennis met hen. Dwaal door de stad en ontmoet overlevenden, luister naar hun verhalen en bezoek de ruïnes van hun huizen.

Meer lezen over het onderzoek van Rovera? Lees hier het uitgebreide interview. De tentoonstelling Oorlog in Raqqa is tot 10 november te zien in het Humanity House.

© Andrea DiCenzo/Panos/AI

Bron: Amnesty International